پیشینه پیدایش نشانه های نقطه گذاری چندان روشن نیست. برخی پژوهندگان معتقدند که آرستیو فانس، نمایشنامه نویس پیش از میلاد یونان نخستین کسی است که در نوشته هایش، شماری از قواعد نقطه گذاری را آورده است. در خطوط باستانی ایران نیز مانند میخی، پهلوی و اوستایی» نشانه های قراردادی خط به صورتی محدود، به کار می رفته است همچنان که درخطهای کوفی و قرآن هم به پارهای از این نشانه گذاریها برمیخوریم.
پیشینه نشانه های نقطه گذاری در خط کنونی فارسی به اوایل سلطنت فتحعلی شاه قاجار و به ویژه به آغاز کار چاپ و انتشار رومه در نیمه دوم سده 13 ه . ق باز میگردد. از این زمان به بعد، رفته رفته پای نشانه های نقطه گذاری از رهگذر ترجمه آثار غربی به ایران نیز باز شد و بعدها حسین کاشم، م لم دستور زبان فارسی با عنوا ن» اعجام به قواعد نقطهگذاری اشاره کرد.
اینک مهمترین نشانه های نقطه گذاری را مرور میکنیم.
ü نقطه (.)
نقطه نشانه مکث کامل است که در پایان هر جمله خبری یا انشایی می آید. مهمترین نقش نقطه، جدا کردن جمله ها از یکدیگر است. نقطه همچنین برای جدا کردن حرفهای اختصاری به کار میرود، م ل: ان. پی. تی و
ü دو نقطه (:)
علامت دو نقطه قبل از ناقل عبارت مینشیند. م ل رئیس جمهور: تغییر در مرزهای منطقه را نمیپذیریم و
ü سه نقطه (.)
نشانه حذف و تعلیق واوهها یا جمله محذوف است و معنی آن الی آخر یا غیره است. مانند: حسنک وزیر با عزمی راسخ و خاطری آزرده زن و فرزند، جاه و مقام و . را بدرود گفت.
در کلمه الله به جای لله ا.
ü ویرگول (،)
علامت مکث کوتاه و ایجاد فاصله بین دو بخش از جمله است. این علامت به منظور آسان ساختن درک مطلب در جمله مورد استفاده قرار میگیرد. مانند هر یزی که به زبان آمد، به زیان آمد.
برای جدا کردن واوه یا عبارتی که وصم کننده اسم یا ضمیر است، مانند: خیام، شاعر بزرد ایرانی، بزرد ترین رباعیسرای ایران است.
برای تمایز اعداد در جملهها مانند: مواد644،645 ، 644 و 932 قانون مدنی، ناظر بر تعهدات موکل است.
فاصله بین دو فعل در جمله، مانند "وی که پیش از این معاون استاندار . بوده است، گفت:"
نشانه جداسازی مبتدا و خبر در جمله، مانند ایران، کشوری پهناور و اثرگذار در خاورمیانه است.
نکته: به کار بردن ویرگول، قبل از فعل جملهها و حروف ربط، مانند » به» از و . اشتباه است؛ مگر حتماً نیازی به مکث داشته باشیم و با برداشتن ویرگول، مفهوم جمله تغییر مشخصات
درباره این سایت